BITT staat voor Bio-Tech-Med Nutrition Interdisciplinary Team Training. Het is een onderwijsproject van de strategische alliantie voor masterstudenten vanuit verschillende disciplines: engineering (TU/e), voeding (WUR), life sciences (UU) en geneeskunde (SUMMA). In teams werken de studenten aan een complex vraagstuk waar nu nog geen oplossing voor is. Patiënten of de zorgprofessionals dienen deze vraagstukken in. Het samenbrengen van kennis, die vaak tot creatieve en innovatie oplossingen leidt, staat centraal. Samen weten en kunnen we meer! Begin maart ging een nieuwe BITT- ‘challenge’ van start.
Dr. Hanneke van Santen, associate professor, kinderarts-endocrinoloog is één van de opdrachtgevers in het BITT-project. “Jonge studenten van verschillende opleidingen storten zich samen met mij op het vraagstuk. Echt een unieke samenwerking met spannende ontwikkelingen: juist omdat we het vraagstuk vanuit verschillende invalshoeken bekijken. Dat maakt het waardevol en tegelijk vaak leuk uitdagend.”
Waarom heb je jouw onderzoek ingediend voor een BITT-project?
Hanneke: “Toen ik werd benaderd om mee te doen aan dit project werd ik meteen getriggerd door twee dingen: Ten eerste de vraag: “Heb je een medisch onoplosbaar probleem?” Ja, dat heb ik wel!
Ik behandel al jaren patiënten met een groot medisch onoplosbaar probleem: hypothalame dysfunctie. Er is nog geen succesvolle behandeling. Nieuwe oplossingen kunnen we juist vinden buiten de eigen comfortzone. Ten tweede vond ik het heel (positief) spannend om aan jonge studenten het probleem van hypothalame dysfunctie uit te leggen en te ervaren wat zij vanuit hun mix aan kennis en invalsblikken zouden verzinnen.”
Het probleem van hypothalame dysfunctie uitgelegd
De hypothalamus is een klein endocrien orgaan midden in de hersenen en is essentieel in het dagelijks leven. De hypothalamus regelt naast de hormonale balans, ook lijfelijke balans. Denk aan de lichamelijke verbranding, het honger-, dorst- en verzadigingsgevoel, de temperatuurregulatie en ook het gedrag van een persoon. Patiënten met hypothalame dysfunctie kunnen ernstig overgewicht krijgen, omdat ze geen rem hebben op eten en een veel te lage energieverbranding. Dit geeft patiënten en hun gezinnen een dramatisch lage kwaliteit van leven. Gezinnen moeten letterlijk 24/7 waken over het eetgedrag van hun kind, vaak met teleurstellend resultaat en alle gevolgen van dien.
Op welke manier helpt het BITT-project jouw onderzoek? Wat heeft het opgeleverd?
Ik vertelde tegen de studenten in het BITT-project over de hyperfagie (onstilbare eetdrang) en dat patiënten mij vertellen dat afleiding helpt. Mijn patiënten geven ook aan dat het geen zin heeft om te zeggen dat ze niet met eten bezig mogen zijn, want dat zijn ze toch al in hun hoofd. Het bijzondere is dat patiënten met hypothalame dysfunctie ook tevreden kunnen zijn door met eten bezig te zijn, zonder het per sé op te hoeven eten. De studenten hebben nu een app bedacht, die als 24/7-buddy zou moeten fungeren. Het is een app met challenges en spelletjes over eten. De studenten hebben er in 2021 een prijs mee gewonnen. Ik vond de app zo’n goed idee, dat we het samen met de studenten en een PhD-student verder hebben uitgewerkt. Vervolgens hebben we er zelfs een grant voor gekregen (seeding grant collaboration Tu/e, WUR/UU). De app wordt nu ontwikkeld en binnenkort getest op twintig patiënten!
In 2020 bedacht een groep studenten van het BITT-project, dat Deep Brain Stimulation mogelijk goed effect kon hebben als therapie voor hypothalame obesitas. Erg goed bedacht, want Deep Brain Stimulation wordt ook gebruikt voor obsessief-compulsief gedrag en voor (niet hypothalame) obesitas. Ook dat idee hebben is uitgewerkt, en een van de studenten schreef hier recent een reviewartikel over.
Hoe is de samenwerking met studenten?
“De samenwerking met studenten is zeer inspirerend. Zij kijken vanuit verschillende invalshoeken naar het probleem en bedenken oplossingen. Ik probeer de studenten voldoende bagage te geven, maar wil ze ook niet mijn visie helemaal meegeven. Zo zijn zij onbevooroordeeld en komen zij met nieuwe frisse oplossingen. Dat is het spannende van dit onderwijs, juist omdat je interdisciplinair met jonge mensen aan een problemen werkt kunnen er hele leuke nieuwe ideeën ontstaan.”
Nieuwe challenge van start
Eind maart is een nieuwe challenge van Hanneke gestart: Hoe kunnen de studenten het beste voorspellen welke kinderen met een tumor bij de hypothalamus (craniopharyngioom) de meest grote BMI-stijging ontwikkelen? Hanneke: “Dat kunnen we nu nog niet goed genoeg. Een bepaald aantal kinderen heeft, juist in het eerste jaar na de operatie, een enorme BMI-stijging. Als we dat op een slimmere manier zouden kunnen voorspellen, dan kunnen we niet alleen de patiënten beter helpen, maar wellicht ook deze vreselijke vorm van obesitas voorkomen.
Over de strategische alliantie
Het motto van de strategische samenwerking tussen Eindhoven University of Technology (TU/e), Wageningen University & Research (WUR), Universiteit Utrecht (UU) en Universitair Medisch Centrum Utrecht (UMC Utrecht) is challenging future generations. Dit doen we door jonge onderzoekers, docenten en studenten aan het roer te zetten en samen te werken dwars door disciplines heen. De vier instellingen bundelen in de alliantie hun expertises om zo bij te dragen aan maatschappelijke transities op het gebied van gezondheid, voedsel, energie en duurzaamheid.